Experimenteren met beweging: intentional blur, ICM, panning en meer

Bekijk deze aflevering van 30 Minuten Sluitertijd op YouTube:

Scherpte is overrated. In deze aflevering duiken je fotografievrienden Niels en Michiel in het bewust gebruik van beweging en onscherpte. Van intentional camera movement (ICM) tot panning, van trage sluitertijden tot expres nét verkeerd scherpstellen: als het maar een verhaal vertelt.

We bespreken het verschil tussen bewuste artistieke keuzes en gewoon mislukte foto’s, en hoe je leert herkennen wanneer onscherpte iets toevoegt. Want soms zegt een vage vlek meer dan een pixel-perfect plaatje. Beweging kan sfeer geven, spanning, emotie – als je maar weet wat je doet (of het in elk geval zo laat lijken 😉).

📘 Deze week kun je de Portretbijbel winnen – een boek dat je leert kijken naar licht, houding, expressie én het lef om buiten de lijntjes te kleuren. Want ook bij portretten kan onscherpte juist krachtig zijn. Luister naar de aflevering om te horen hoe je mee kunt doen. Alle fotobijbels vind je op https://fotobijbels.nl

Het is weer maandag. Misschien een beetje mistig in je hoofd, net als je foto’s. Maar geen zorgen: onscherpte hoeft geen fout te zijn – het kan ook een stijl zijn. Wij zijn er weer, je fotografievrienden op de maandagochtend, met inspiratie om het net even anders te doen.

🥸 #BEWEEGVEMBER
Plaats de komende maand jouw bewust bewogen foto’s met hashtag #BEWEEGVEMBER op Instagram. We zijn benieuwd wat je ervan hebt gemaakt!

📣 Shoutout van de week gaat naar Erik Malm
Erik is meester in beweging en sfeer. Erik maakt dromerige beelden vol intentional blur, vaak met meerdere belichtingen in-camera. Zijn werk is poëtisch, gelaagd en altijd eigen.
Website: erikmalm.com
Instagram: @erik_malm_photography

Ook in deze podcast

• Stephan Vanfleteren
• Anouk Boonstra: [IN]FRAME
• Tilt-shift lenzen

Leestafel

Door het boek via onderstaande knop te bestellen, krijgen wij een kleine vergoeding en help je de podcast!

Bekijk of luister deze fotografiepodcast op Spotify:

Waarom zou je expres een onscherpe foto maken?

Scherp is veilig. Scherp is technisch correct. Scherp is wat we vaak denken dat fotografie “hoort” te zijn. Maar als alles scherp moet zijn, wat mis je dan? Wat laat je liggen als je de controle een beetje loslaat?

Bewust onscherp fotograferen is niet hetzelfde als per ongeluk mis. Het is een keuze. Een keuze om te spelen met beweging, licht, tijd en met verwachting. Je gooit even je regels overboord en kijkt wat er gebeurt. En dat is spannend. Niet alleen technisch, maar ook gevoelsmatig. Want wat als het níét scherp is, maar wél raakt?

Onscherpte als sfeer, emotie of suggestie

Een onscherpe foto kan iets oproepen wat je met haarscherpe beelden soms juist kwijtraakt: een gevoel van beweging, verwarring, snelheid, kwetsbaarheid, melancholie. Onscherpte kan helpen om afstand te creëren of juist om iets intiemer te maken. Het maakt ruimte. Voor interpretatie, voor fantasie, voor gevoel.

En het hoeft niet vaag te zijn wat je bedoelt. Alleen vaag in hoe je het in beeld brengt.

Een trage sluitertijd bij een dansend kind. Een snelle panbeweging op straat. Een zachte, wazige gloed in tegenlicht. Geen van die beelden schreeuwen “technisch perfect”, maar ze fluisteren wel iets anders. Iets wat blijft hangen.

Hoe maak je bewust onscherpe foto’s?

Er zijn meerdere manieren om onscherpte toe te passen, elk met een eigen karakter.

1. Lange sluitertijd: Laat je sluiter langer open staan en beweeg mee of juist niet mee met je onderwerp. Hierdoor ontstaat beweging in je beeld. Denk aan lichtstrepen, schimmen of vloeiende lijnen.

2. Intentional Camera Movement (ICM): Je beweegt je camera tijdens de opname. Op en neer, zijwaarts, draaiend. Het resultaat is vaak abstract, schilderachtig, onvoorspelbaar.

3. Panning: Je volgt een bewegend onderwerp met je camera tijdens een langere sluitertijd. Het onderwerp blijft relatief scherp, de achtergrond wordt onscherp. Denk aan rijdende fietsen, hardlopers, auto’s.

4. Focus deliberately verkeerd leggen: Door expres op iets ánders scherp te stellen, of zelfs helemaal niet, verleg je de aandacht. Bijvoorbeeld: een wazig gezicht en een scherp patroon op de achtergrond.

5. Diffusie en filters: Je kunt ook fysiek iets voor je lens houden. Vaseline op een UV-filter (ja, echt), plastic, gaas, glas. Alles wat het licht breekt, kan helpen om je beeld zachter, dromeriger, onduidelijker te maken.

En dan?

Bekijk je beeld niet direct met het oog van de perfectionist. Bekijk het als een gedicht (whoeha). Of als een droom die je niet helemaal begrijpt, maar wel voelt. Juist doordat niet alles zichtbaar is, komt de rest in je hoofd tot leven.

Bewust onscherp werken vraagt oefening. Maar vooral: vertrouwen. Vertrouwen dat jij bepaalt wat een goede foto is. Niet het algoritme, niet de pixelpeeper, niet de technische handleiding van je camera.

Het draait om intentie

Je hoeft niet élke foto vaag te maken. Maar het helpt wel om te weten dat het mág. Dat onscherpte ook expressie is. En dat fotografie meer is dan technische scherpte. Misschien is het juist dan op z’n mooist: als het net even glipt.

Ga een keer op pad en neem alleen één sluitertijd mee. Of stel jezelf een opdracht: maak 10 onscherpe foto’s die iets vertellen. Iets over jou, over een ander, over de wereld.

Scherp is makkelijk. Onscherp is een bewuste keuze.